اکثر افراد مبتلا به درد در ناحیهی ستون فقرات ، به دنبال راهکارهای درمان خانگی و یا شیوههای غیرجراحی برای تسکین درد هستند. تکنیکهای مختلفی برای مدیریت درد تنگی کانال نخاعی به خصوص در ناحیهی کمری وجود دارد. در این مطلب، سعی داریم تا به بهترین روشهای درمان خانگی تنگی کانال کمر بپردازیم.
تنگی کانال نخاعی چیست؟
نخاع، دستهای از اعصاب است که از طریق تونلی که به وسیلهی مهرهها تشکیل شده است، عبور میکند. این تونل کانال نخاعی نام دارد. در حقیقت، تنگی کانال نخاعی کمر به باریک شدن کانال نخاعی در قسمت پایین کمر اشاره دارد که موجب فشار بر نخاع یا اعصابی میشود که از نخاع به عضلات میروند که در اثر عدم درمان و افزایش این فشار منجر به جراحی تنگی کانال کمر میشود .
علل بروز تنگی کانال نخاعی
آرتروز، سایش تدریجی و پارگی از متداولترین علل تنگی ستون فقرات هستند که با افزایش سن برای مفاصل اتفاق میافتد. تنگی ستون فقرات و استئوآرتریت بیشتر در افراد بالای 50 سال، منجر به تغییر ستون فقرات میشود. زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. علاوه بر استئوآرتریت، شرایط دیگر از جمله: باریکی کانال نخاعی، آسیب به ستون فقرات، تومور ستون فقرات، برخی بیماریهای استخوانی، جراحی قبلی ستون فقرات و روماتیسم مفصلی نیز میتواند باعث تنگی نخاع شود.
علائم تنگی کانال نخاعی
تنگی اولیه در ستون فقرات کمری ممکن است علامتی نداشته باشد. در بیشتر افراد، علائم به تدریج و در طول زمان ایجاد میشوند و شامل موارد زیر است:
- درد در ناحیهی پشت
- درد سوزشی که به سمت باسن و پایین پاها میرود.
- بیحسی، گزگز، گرفتگی یا ضعف در پاها
- از دست دادن توانایی جنسی
فشار بر روی اعصاب در ناحیهی کمر، میتواند علائم جدیتری به نام سندرم دم اسبی ایجاد کند. لذا در صورت بروز هر یک از علائم زیر باید فوراً به پزشک مراجعه شود:
- از دست دادن کنترل روده یا مثانه
- بیحسی شدید یا فزاینده بین پاها، قسمت داخلی ران و پشت پاها
- درد و ضعف شدید در یک یا هر دو پا که راه رفتن یا بلند شدن از صندلی را سخت کند.
فرآیند تشخیص تنگی کانال نخاعی
متخصص مغز و اعصاب با گرفتن شرح حال دقیق از بیمار، پرسش در مورد علائم و سوابق پزشکی، انجام معاینات بالینی و در نهایت تجویز آزمایشات تصویربرداری زیر میتواند تنگی کانال نخاعی کمر را تشخیص دهد.
اشعه ایکس
عکسبرداری با اشعه ایکس از پشت ستون فقرات میتواند هر گونه تغییرات استخوانی را که ممکن است فضای داخل کانال نخاعی را کوچکتر کند، نشان دهد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
با استفاده از آهنرباهای قدرتمند و امواج رادیویی، تصاویر دقیق از بافتهای سخت و نرم تولید میشود. این آزمایش میتواند آسیب به دیسکها و رباطها را تشخیص دهد. همچنین، قادر به تشخیص تومورهای احتمالی است.
توموگرافی کامپیوتری (CT)
اگر امکان انجام ام آر آی برای فرد وجود ندارد، سی تی اسکن گزینهی مناسبی است. این آزمایش، تصاویر اشعه ایکس گرفته شده از زوایای مختلف را ترکیب میکند. در CT میلوگرام، با استفاده از تزریق رنگ حاجب، نخاع و اعصاب مشخص میشوند. امکان مشاهدهی فتق دیسک، خار استخوان و تومور با این روش وجود دارد.
درمان تنگی کانال نخاعی
افراد مبتلا به تنگی ستون فقرات کمری میتوانند برای درمان به متخصصان روماتولوژی، متخصصان مغز و اعصاب، جراحان و فیزیوتراپیست مراجعه کنند. درمان تنگی کانال نخاعی بستگی به شدت علائم بیماری دارد و معمولاً شامل ترکیبی از روشهای فیزیوتراپی، دارودرمانی و گاهی اوقات جراحی است. به جز در موارد اورژانسی، مانند سندرم دم اسب، جراحی معمولاً آخرین راهکار درمانی است.
درمانهای خانگی
درمان خانگی تنگی کانال نخاعی شامل اقداماتی است که فرد میتواند در طول زندگی روزمره خود برای بهبود وضعیت ستون فقرات انجام دهد. از جمله این اقدامات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش وزن
کاهش وزن میتواند از استرس و درد در ناحیهی کمر، بکاهد.
ورزش
انجام تمرینات کششی و تقویتی ممکن است به کاهش علائم کمک کنند.
استفاده از وسایل کمک حرکتی
استفاده از عصا و واکر برای راه رفتن، علاوه بر ایجاد ثبات، میتوانند از خم شدن فرد به جلو در حین راه رفتن و تسکین درد کمک کنند.
مصرف مکملها
مصرف مکملهای غذایی گلوکزامین و کندرویتین به عنوان مکملهای غذایی برای آرتروز توصیه شدهاند.
یخ درمانی
استفاده از کیسهی یخ بر روی کمر بعد از انجام فعالیتهای بدنی، یکی از درمانهای رایج تنگی نخاع در ستون فقرات کمری است. هدف یخ درمانی، بیحس کردن ناحیهی آسیبدیده و دستیابی به تسکین موقتی درد است. برای مثال قرار دادن یک کیسه نخود فرنگی منجمد به مدت حدود 10 دقیقه راهکار مناسبی است. در صورت عدم وجود حس در ناحیهی کمر، نباید از یخ یا گرما استفاده شود. چون ممکن است به پوست آسیب برساند.
گرمادرمانی
گرم کردن ماهیچههای منقبض در قسمت پایین کمر، اغلب راهکار موثری برای دستیابی به تسکین درد تنگی کانال نخاعی است. زیرا، گرما باعث شُل شدن عضلات میشود. گرم کردن ناحیهی آسیبدیده جریان خون را تحریک میکند و روند بهبودی را تسریع میبخشد. بطریهای آب گرم، پدهای گرمایشی و بستههای حرارتی تنها چند نمونهی رایج خانگی هستند که میتوانند برای درمان سیاتیک، کمردرد، پا درد و سایر علائم مرتبط با تنگی کمر استفاده شوند.
مسکنهای موضعی و ماساژ
استفاده از مسکن موضعی، مستقیماً روی پوست، یکی دیگر از روشهای درمانی محبوب برای تنگی کانال نخاعی کمری است. استفاده از کرمها و ژلهای حاوی موادی مانند سالیسیلات، کپسایسین و منتول، میتوانند تسکیندهنده باشند. همچنین، ماساژ درمانی به تسکین عضلات سفت و دردناک در ناحیهی کمر و پاها کمک میکند. البته، بهتر است ماساژ درمانی با تشخیص پزشک و یا فیزیوتراپیست انجام شود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی شامل تمریناتی برای تقویت عضلات پشت، شکم و پا است. یادگیری نحوهی انجام فعالیتهای ایمن، استفاده از بریس برای حمایت از کمر، کشش و ماساژ نیز از جمله دیگر موارد مهم هستند.
دارودرمانی
داروهای غیر استروئیدی
داروهای غیر استروئیدی اثرات ضد التهابی دارند و به آرام کردن التهاب و درد در ناحیهی پشتی کمک میکنند. التهاب، جزء شایع تنگی نخاعی است، بیماران ممکن است با مصرف داروهای NSAID ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین یا ایبوپروفن، تسکین یابند. حتی، مصرف مسکنهای معمول مانند استامینوفن نیز ممکن است مفید باشد.
داروهای استروئیدی
تزریق داروهای استروئیدی به فضای اطراف عصبی که تحت فشار قرار گرفته است میتواند به کاهش التهاب و تسکین بخشی از درد کمک کند. باید توجه شود که تزریق مکرر استروئید میتواند استخوانها، تاندونها و رباطهای مجاور را ضعیف کند.
داروهای ضد افسردگی
مصرف داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین، با تجویز پزشک میتواند به کاهش درد مزمن کمک کند.
داروهای ضد تشنج
مصرف برخی از داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین، با تجویز پزشک، در کاهش درد ناشی از اعصاب آسیبدیده کاربرد دارند.
داروهای مخدر
مصرف داروهای مخدری مانند اکسی کدون و هیدروکودون با تجویز پزشک، میتوانند در تسکین درد تنگی کانال کمری موثر باشند.
جراحی
جراحی کانال نخاعی، به هدف اتساع فضای بین مهرهها با حذف خارهای استخوانی است. همچنین، ممکن است با به هم آمیختن برخی از مهرهها، قسمت پایین کمر تثبیت شود.
طب جایگزین
استفاده از طب یکپارچه و درمانهای جایگزین ممکن است به مقابله با درد تنگی ستون فقرات کمک کنند. برای مثال:
ماساژ درمانی
درمان کایروپراکتیک
طب سوزنی
پیشگیری از تنگی کانال نخاعی کمری
ورزش منظم
ورزش، موجب تقویت عضلات پشتی میشود و به انعطافپذیری ستون فقرات کمک میکند. ورزشهای هوازی مانند پیادهروی، شنا، دوچرخهسواری و وزنهبرداری برای کمر مفید هستند.
حفظ وضعیت بدن
برای بلند کردن ایمن اجسام سنگین باید بر روی زانوها خم شد در حالی که ستون فقرات پشتی کاملاً صاف است. همچنین، خوابیدن بر روی تشک سفت و نشستن بر روی صندلی میتواند به حفظ انحنای طبیعی بدن کمک کند.
حفظ وزن سالم
اضافه وزن به کمر فشار زیادی وارد میکند و میتواند در ایجاد علائم تنگی ستون فقرات کمری نقش داشته باشد.
نظرات کاربران
سلام به شما کاربر محترم وبسایت پرشین لیدی، خیلی خیلی خوشحال میشیم اگر نظر خودتون رو درباره مقاله بالا برای ما بنویسید. اما لطفا از موارد زیر پرهیز کنید.