پوسیدگی دندان چیست؟ نحوه درمان و پیشگیری از پوسیدگی دندان چگونه است؟

مشکل پوسیدگی دندان به دنبال از بین رفتن مینای دندان بروز می‌کند. مهم‌ترین علت پوسیدگی دندان، باکتری‌های دهان هستند که با تولید اسید به مرور مینای دندان‌ها را از بین می‌برند. علائم پوسیدگی دندان شامل درد دندان، تغییر رنگ دندان و حساسیت به شیرینی است. شروع پوسیدگی دندان، معمولاً با ایجاد حفره روی سطح دندان همراه است و به مرور زمان این حفره عمیق‌تر می‌شود.بدیهی است که برای درمان پوسیدگی دندان بایستی به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورتی که پوسیدگی عمیق باشد، دندانپزشک عصب‌کشی انجام داده و سپس دندان را پر می‌کند.

دکتر دندانپزشک متخصص تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان و همچنین بهبود زیبایی لبخند است. در این راستا، دندانپزشک خدمات متنوعی از جمله ترمیم و بازسازی دندان‌ها، پر کردن حفره‌های دندانی، تقویت و بازسازی استخوان‌های فک (استخوان‌گیری)، جرم‌گیری، ایمپلنت، ارتودنسی و عصب‌کشی ارائه می‌دهد.

این متخصص با معاینه دقیق وضعیت دهان و دندان‌ها و ارائه مشاوره‌های لازم، بیماران خود را از اهمیت مراقبت‌های بهداشتی روزمره و پاکسازی دندان‌ها آگاه می‌سازد. این اقدامات نه تنها به حفظ سلامت دهان کمک می‌کنند، بلکه از بروز مشکلات جدی در آینده جلوگیری می‌کنند.

اگر به خدمات دندانپزشکی نیاز دارید، می‌توانید از طریق سامانه نوبت‌دهی سایت دکتردکتر به راحتی نوبت دکتر دندانپزشک خود را رزرو کنید و از مشاوره‌های تخصصی بهره‌مند شوید. مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام معاینات دوره‌ای می‌تواند از مشکلات جدی دندانی در آینده پیشگیری کند و به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.

پوسیدگی دندان چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟

پوسیدگی دندان، به تخریب تدریجی بافت سخت دندان بر اثر فعالیت باکتری‌های موجود در دهان مربوط است. یعنی زمانی که ما غذا‌ها یا خوراکی‌های حاوی قند و نشاسته می‌خوریم، باکتری‌های دهان، قند موجود در غذا‌ها را تجزیه کرده و اسید تولید می‌کنند. این اسید به مینای دندان‌ها حمله کرده و به مرور زمان آن را از بین می‌برد.

کلاس ۲

پوسیدگی کلاس ۲، بیشتر در سطوح بین دندان‌های عقبی بروز می‌کند. زیرا مسواک زدن دندان‌های عقبی سخت‌تر از دندان‌های جلویی است. اگر شما بعد از غذا خوردن از نخ دندان استفاده نکنید، پلاک‌ها و باکتری‌ها در بین دندان‌ها تجمع کرده و دندان به مراحل پوسیدگی نزدیک می‌شود. علائم كلاس ۲، درد در حین جویدن و حساس‌شدن دندان هنگام گیر کردن غذا لای دندان است.

کلاس ۳

در کلاس ۳، سطوح بین دندان‌های قدامی(جلویی) بالا و پایین درگیر پوسیدگی هستند؛ اما لبه‌های برنده دندان‌ها پوسیده نمی‌شوند. این سطح از پوسیدگی، مانند دو سطح دیگر هنوز قابل مشاهده نیست. علائم پوسیدگی سطح ۳، شامل تغییر رنگ دندان و حفره بسیار کوچک و نامحسوس روی سطح دندان است.

کلاس ۴

پوسیدگی کلاس ۴ مشابه پوسیدگی کلاس ۳ است. با این تفاوت که علاوه بر سطح بین‌دندانی، قسمت لبه برنده یا لبه‌ جونده دندان قدامی نیز تحت تأثیر قرار پوسیدگی می‌گیرد. پوسیدگی سطح ۴ شدید‌تر است و به ترمیم گسترده‌تری نیاز دارد. همچنین زمانی اتفاق می‌افتد که پوسیدگی کلاس ۳ درمان نشود و تا لبه دندان نیز گسترش یابد. علائم پوسیدگی کلاس ۴ شامل درد، حساسیت و احتمالاً ایجاد ترک یا شکستگی در لبه دندان است.

کلاس ۵

پوسیدگی‌های کلاس ۵، اغلب به دلیل تجمع پلاک و باکتری در نزدیکی خط لثه ایجاد شده و ممکن است به التهاب لثه نیز منجر شوند. این نوع پوسیدگی‌ها، در نزدیکی لثه و در سطح جلویی یا پشتی دندان‌ها به وجود می‌آیند. علائم پوسیدگی کلاس ۵، شامل حساسیت شدید به سردی یا گرمی و تغییر رنگ دندان در نزدیکی لثه است.

کلاس ۶

پوسیدگی کلاس ۶، بیشتر در قسمت نوک دندان‌های عقبی (مولرها) و لبه‌های برنده دندان‌های جلویی به وجود می‌آید. همچنین، به دلیل سایش یا ترک‌های موجود در نواحی مذکور نیز بروز می‌کند. علائم پوسیدگی کلاس ۶، شامل ترک‌خوردگی یا فرسودگی در لبه‌های دندان و احساس درد حین جویدن است. این نوع از پوسیدگی کمتر از سایر پوسیدگی‌ها بروز می‌کند.

چه نوع دندان‌دردی نشانه پوسیدگی است؟

درد پوسیدگی دندان دارای چند نشانه مهم است. برای مثال، احساس درد هنگام خوردن یا جویدن، حساسیت نسبت به سرما، گرما و شیرینی، درد مداوم یا ضربان‌دار در صورت شدید بودن پوسیدگی و بروز درد ناگهانی یا شدید از این دست هستند. موارد جزئی را باهم بررسی می‌کنیم:

• احساس درد هنگام خوردن یا جویدن؛ اگر هنگام جویدن یا گاز زدن مواد غذایی، درد شدید و ناگهانی احساس می‌کنید، احتمالاً نشانه پوسیدگی پیشرفته است.
• حساسیت به سرما، گرما و شیرینی؛ درد یا ناراحتی ناشی از خوردن یا نوشیدن مواد سرد، گرم یا شیرین، به خصوص اگر درد بعد از توقف خوردن هم ادامه داشته باشد، احتمالاً نشانه پوسیده شدن دندان است. چون عاج دندان در معرض محیط قرار گرفته است.
• درد مداوم یا ضربان‌دار؛ نشانه پوسیدگی پیشرفته است و معمولاً بدون هیچ‌گونه تحریک خارجی بروز می‌کند. ( احتمالاً نشانه‌ای از عفونت یا التهاب عصب دندان نیز باشد). در مراحل پیشرفته پوسیدگی، ممکن است فرد نوعی درد مداوم و ضربان‌دار نیز در دندان خود احساس کند.
• بروز درد ناگهانی یا شدید؛ نشانه پوسیدگی‌های عمیق و آسیب جدی به دندان است. درد‌های ناگهانی غیرقابل تحمل بوده و به درمان فوری نیاز دارند.

در حالت کلی، اغلب دندان‌ درد‌های شدید نشانه پوسیدگی دندان است. اگر دندان درد دارید، بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. برای آشنایی با حیطه تخصص دندانپزشک و زمان صحیح مراجعه، پیشنهاد می‌کنیم مطلب تخصص دندانپزشکی چیست را مطالعه کنید.

آیا بوی بد دهان نشانه پوسیدگی دندان است؟

یکی از دلایل بوی بد دهان پوسیدگی دندان است. به این دلیل که پوسیدگی، منجر به تجمع باکتری‌ها در شکاف‌ها و حفره‌های دندان شده و سپس ترکیبات گوگردی و سایر مواد شیمیایی بدبو تولید می‌شوند. بوی بد دهان ناشی از پوسیدگی دندان، معمولاً با مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان و دهان‌شویه برطرف نمی‌شود. زیرا منشا بو عمیق است و تا زمانی که پوسیدگی درمان نشود باقی می‌ماند. سایر دلایل بوی بد دهان موارد زیر را شامل می‌شوند:

• وجود حفره‌های دندانی (محیط مناسب برای رشد باکتری‌ها)
• عفونت دندان یا لثه (پوسیدگی پیشرفته)
• تشکیل آبسه (ترشح چرک و بوی نامطبوع )

توجه داشته باشید که اگر بوی بد دهان با مسواک زدن و استفاده از دهان‌شویه برطرف نشود، هرچه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کنید.

پوسیدگی دندان به چه دلایلی اتفاق می‌افتد؟

پوسیدگی دندان بنابه دلایل متعددی بروز می‌کند. برای مثال، پلاک دندانی و تجمع باکتری‌ها، مصرف زیاد قند و کربوهیدرات‌ها، بهداشت ضعیف دهان و دندان و خشکی دهان از این دست هستند. تمام عوامل مذکور، منجر به کاهش مواد معدنی مینای دندان و ایجاد حفره یا پوسیدگی می‌شود. موارد جزئی را بررسی می‌کنیم:

• پلاک دندانی و باکتری‌ها؛ پلاک دندانی، یک لایه نازک از باکتری‌ها و مواد غذایی است که به سطح دندان‌ها می‌چسبد. پلاک دندانی اگر به موقع تمیز نشود، باکتری‌های موجود در آن از قندها و کربوهیدرات‌های موجود در غذا تغذیه کرده و اسید تولید می‌کنند. این اسید به مرور زمان مینای دندان‌ها را در خود حل می‌کند.
• مصرف زیاد قند و کربوهیدرات‌ها؛ غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند و کربوهیدرات‌های ساده (مانند شکر، نان سفید، نوشابه‌ها و آب‌نبات‌ها) به‌ عنوان سوخت اصلی برای باکتری‌های پلاک دندانی عمل می‌کنند. اسیدی که باکتری‌های دهان تولید می‌کنند، تا مدت ۲۰ دقیقه یا بیشتر به مینای دندان حمله می‌کنند.
• بهداشت ضعیف دهان و دندان؛ از اصلی‌ترین عوامل پوسیدگی دندان است. اگر پلاک‌های دندانی تمیز نشوند، به مرور زمان سخت‌تر شده و به جرم تبدیل می‌شوند. تمیز کردن و درمان جرم مشکل‌تر از پلاک است و به پوسیدگی منجر می‌شود. همچنین استفاده نکردن از نخ دندان نیز همین نتایج را به همراه دارد.
• کمبود فلوراید؛ فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است و مینای دندان‌ها را تقویت می‌کند. درنتیجه تقویت مینای دندان و مقاوم شدن آنها در برابر حملات اسیدی، احتمال پوسیدگی دندان نیز کاهش می‌یابد.
• خشکی دهان؛ بزاق دهان نقش مهمی در شستشوی دهان و خنثی کردن اسیدها برعهده دارد. برای مثال، بزاق، ذرات باقی‌مانده غذا لابه‌لای دندان‌ها را حذف کرده و اسید‌های تولید شده را نیز خنثی می‌کند.

نکته! خشکی دهان یا کاهش ترشح بزاق، احتمالاً به دلیل مصرف بعضی از داروها (مثل داروهای ضدافسردگی، ضد اضطراب و آنتی‌هیستامین‌ها) بروز می‌کند.

چه زمانی باید برای پوسیدگی دندان به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

پوسیدگی دندان، مشکلی است که به مرور خود را نشان می‌دهد و در مراحل اولیه علامتی ندارد. از‌این‌رو بهتر است پیش از هرچیز، در مورد علت پوسیدگی دندان، علائم پوسیدگی دندان و روش‌های پیشگیری آن آگاهی کسب کنید و مراقب دندان‌های خود باشید تا پوسیده نشوند. مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان، کاهش مصرف قند از جمله روش‌های مراقبتی را شامل می‌شوند. در صورتی که از گروه‌های در معرض خطر(برای مثال پوسیدگی دندان ژنتیکی) هستید، بایستی بیشتر از دیگران مراقب سلامت دهان و دندان خود باشید. برای درمان پوسیدگی دندان حتماً به دکتر دندانپزشک مراجعه کرده و جلسات درمان خود را جدی بگیرید.

تخصص دندانپزشکی به بررسی شرایط دهان و دندان می‌پردازد. دندانپزشک می‌تواند مشکلات این بخش از بدن را تشخیص بدهد و به درمان آن‌ها بپردازد. متخصص دندانپزشکی با معاینات منظم دندان‌ها به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌های شما کمک می‌کنند و می‌توانند انواع درمان‌های بهداشت دهان و دندان از جمله پرکردن دندان، تاج و بریج را انجام دهند. دندانپزشک وظایف زیادی بر عهده دارد و یکی از مهم‌ترین آن‌ها آموزش رعایت بهداشت دهان و دندان است. این موضوع به جلوگیری از عوارض در دهان یا سایر قسمت‌های بدن کمک می‌کند.شما می‌توانید برای گرفتن نوبت از بهترین دکترهای دندانپزشک به سایت نوبت آنلاین دکتردکتر(https://drdr.ir/) مراجعه نمایید.